(bkz: buda)
(bkz: budizm)

sanskrit dilinde budh fiilinin geçmiş zaman halidir. uyanmış, idrak etmiş, bilinçlenmiş anlamına gelir.

nirvana ile tasavuf ekollerinin kamil insanının aynı bütüne hizmet ettiğini farkedince , kadim bilgelik yolunda hayran kaldığım zat-ı muhterem.

tam adı siddhartha gotama olan inanç kişisi, budizmin temel ilkelerini oluşturmuştur. ardılları düşüncelerini yaymış ve hindistan'ın tamamında etkin olan bir din kurulmuştur, ardından ticaret yollarıyla uzak doğuya ve orta asya'ya yayılmış hatta kafkasları bile etkilemiştir. hinduizmin tekrar dirilişiyle hindistandan kelimenin tam manasıyla çıkarılmıştır.

oluşturduğu inançın sekretik yapısı nedeniyle uzak doğudaki pagan inançlarını yıkmadan içinde yer bulmuştur. hindistan'ın batısında ise tutunamamış küçük heterodoks topluluklarda etkisi zayıflamıştır.

yaydığı öğretinin temeli şudur; arzular acı yaratır, bu acı hem ulaşamamanın ıstırabı hem de ulaşılmış olanın kaybından korku olarak gerçekleşir. arzunun ortadan kalkması ise bunun tek kurtuluşudur. bütün inanç da insanın arzularını yok etmesi için gerekli disiplini vermektir.

yaşam felsefemin benzeştiği antik çağ filozofu.