mai ve siyah'ta halit ziya uşaklıgil kelimelerle siyahı ilmik ilmik örmeyi başarmıştır. türk edebiyatının en acımasız siyah rengi ona aittir. siyah, hüznün tek parça kıyafetidir. öyle ki maî düşler suya düşerken damla damla, ayaklardan başlayarak karış karış vücudu sarmaya başlar bu giysi. siyah daima sonsuz karanlığıyla öldürüverir ahmet cemilin ruhunu. bir hançer saplar okurun kalbinin orta yerine ayan beyan.