siyasi, ekonomik ve kültürel duvarlarla bölünmüş türk halkında asker her zaman birleştirici bir unsur olmuştur ve 10 yılda bir yaptığı darbelerle bunu göstermiştir. (61 anayasasında %62'lik oyla ve 82 anayasasının %91 lik oyla kabul edilmesi bunu ispatlar niteliktedir.) 12 eylül olduğunda da insanlar "kenan paşa" sını bağırlarına bastı. darbe güzellemesi yapmıyorum fakat 12 eylül öncesi türkiye'sinin de çok iç açıcı bir dönem olmadığını söylemeliyim. ülke, sağ-sol çatışmalarında her gün onlarca gencin öldüğü, üniversitelerin bombalandığı çatışmalarla , maraş, çorum katliamlarıyla, ayda bir değişen koalisyonlarla çalkalanıyordu. enflasyon %80lere dayanmıştı. borçları yüzünden el konulur endişesiyle rezervler türkiye'ye getirilmişti. meclis 6 aydır cumhurbaşkanını seçemiyordu. tüm bunların yaşandığı bir zamanda darbe oldu. kesinlikle büyük acılar çekildi fakat bazı şeyleri açıklığa kavuşturmakta fayda var. idam edilenler, ideolojilerinden, etnik kökenlerinden düşüncelerinden değil, yaptığı eylemlerde adam öldürme suçlarından hüküm giydi. işkencelere gelecek olursak bununla ilgili zaten bir yasa yok. işkenceler darbe dönemine mahsus değildi. sadece 12 eylülde değil, 70'lerde de, 90'larda da işkenceler vardı(95 yılında işkence gören liselileri hatırlayan "manisa davası"). sansür, gazeteci hapse tıkma, öldürme, tutuklama zaten abdülhamid'den beri ortak geçmişimiz.
darbeler de devletin bir bütünüdür. bu yüzden salt 12 eylül üzerinden yorum yapmak, yaşandığı dönemden, sebeplerinden ve sonuçlarından bağımsız düşünmek, o dönemi doğru okumamıza engel olur.