bir maddenin hızı ile konumunu aynı anda kesin olarak ölçülemeyeciğini söyleyen kuantum prensibi. atom altı parçacıklarda kütlesi çok düşük olduğu için gözlenebilirken gerçek dünyada farkedemeyiz. örnek verecek olursak yarım kilo (0.5 kg) bir top 1 m/s hızla hareket ederse, momentum (hızxkütle) 0.5 kg. m/s yapar. planck sabiti/2xmomentumdan (1.05x10(-34)/2x0.5) bu topun konumu 0.0000000000000000000000000000000000105 m ileri ya da geri olabilir, bu gözlemle ilgili değildir, doğanın işleyişi böyledir ve bilinemez. einstein zamanında "tanrı zar atmaz" dese de bilim einstein'i değil heisenberg'i haklı çıkaracatır.

yani sen gözlemleyene kadar her şey değişebilir. konumu sabit tutsan momentum değişir. hesaplar şaşar. newton kanunları derler mesela saçmalık.
en basit örneği eve çağırdığınız aktifin size gelene kadar pasif olmasıdır.