uluslararası anal neoplazi derneği(ians)nin birkaç ay önce yayınladığı bir guideline var. men who sex with men gibi human papilloma virüsü (hpv) ile bulaş açısından yüksek risk gruplarında olan bizler için eskiye göre değişen bilgiler var, bu yazıda anal kanseri taraması hakkında bu güncel değişikliklerden bahsedeceğim. aynı zamanda sözlükte böyle bir metin dursun istiyorum. daha detaylı okuma yapmak isteyenler için aşağıya derneğin makalesini ekleyeceğim.

en basit haliyle şöyle bir diyagramımız var elimizde:



yazının öznesi risk a grubunda olan kişiler yani:

hiv + homoseksüel 35 yaş üzeri erkekler, hiv + 35 yaş üzeri transgender kadınlar, hiv+ olup da erkeklerle cinsel ilişkide bulunmayan 45 yaş erkekler, hiv + 45 yaşın üzerindeki kadınlar.
vulva displazisi veya kanseri taşıyanlar, hiv + olmayan transgender 45 yaş üstü kadınlar, hiv+ olmayan 45 yaş üstü homoseksüel erkekler.

bu risk gruplarında birindeyseniz 100000’de 17 anal kanser olma riski taşıyorsunuz demektir. tarama olarak yapılması gerekenler; dijital rektal ve anal muayene + anal sitoloji örneği alınması ve/veya anal smear testi alınması. eğer bu testler normal gelirse 1-2 yıllık tarama rutinine devam edilmesi; anormal bir sonuç gelirse yüksek çözünürlüklü anoskopi yapılması gerekiyor.

değişen ne: eskiden hiv – homoseksüel erkeklerde ve transgender kadınlarda tarama rutinine sokmak için 55 yaşı baz alıyorduk, artık her yerde bu yaş 45’e indirilmiş durumda.
ve hiv – olan transgender kadınlarda ve homoseksüel erkeklerde 60 yaş üzerinde kanser insidansı eskiye göre artmış durumda. (64/100000)

peki ne zaman şüphelenelim, ne zaman doktora görünelim?
aslında doğru olan anal sekste pasif roldeki homoseksüel her erkeğin 35 yaşından sonra bu rutine girmesi. ancak ülkemizde böyle bir açılım için birkaç on yıl daha geçmesi gerekiyor. yine de potansiyel bir hasta ve risk grubunda olan kişiler olarak bilinçlenip en azından semptom takibi yapıp en kısa zamanda aksiyon almalıyız. hiv testlerini zaten rutinde yaptırıyoruzdur diye düşünüyorum. yine en azından bu testleri düzenli yaptırmak için kendimize 35 yaş kotası koymakta fayda var çünkü risk bir anda üç dört katına çıkıyor.

allert olmamız gereken semptomlar: anal kanama, tuvalet alışkanlıklarının değişmesi, kasık ve makatta lenf bezlerinde şişlik, tekrarlayan anal siğil, anüs çevresinde ağrılı şişlikler, anal akıntı, pelvik radyasyon öyküsü, uzun süreli perianal fistül varlığı, anal bölgede açık yara, bağışıklık sistemini baskılayan ilaç kullanmak(kemoterapi alan homoseksüel bireyler, organ nakli yapılmış hastalar…) , gece atlet değiştirecek denli yoğun terleme, istemsiz kilo kaybı (ayda %10 ve fazlası).

anal kanserden korunmak için neler yapılabilir? sigarayı bırakmanın insidansı gözle görülür oranda düşürdüğü gözlenmiş. uzun süreli partneriniz bile olsa her anal ilişkide kondom kullanmak elzem, kondom riski sıfırlamaz ancak yüksek oranda düşürür. semptom takibi yapmak ve bu semptomlar gözlenirse doktora başvurmak en önemli adım.

ülkemizde anal kanser tedavisi epey başarılı. radyoterapi ve kemoterapi yapıyoruz, çok nadir durumlarda kolostomi (bağırsağı karın duvarına açarak torba bağlanması) yapıyoruz.
eğer böyle semptomlarınız varsa veya test rutinine girmek istiyorsanız iletişim bilgileri vereceğim oradan türk kolon ve rektum cerrahisi derneğine ulaşabilir bilgi alabilirsiniz. ve tüm bu yazının en can alıcı noktası şu: utanmayın.

gördüğüm ileri evre artık tedavi şansı kalmayan veya çok az olan kişilerin ortak noktası şu cümleyi kurmalarıydı ‘’utandım’’. utanılacak bir şey yok, lütfen yardım talep etmekten çekinmeyin.

telefon: 0212 356 01 75 mail: [email protected] | [email protected]

derneğin makalesi: https://onlinelibrary.wiley.com/doi/10.1...

current oncology'nin anal kanser makalesi: https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/article...