sha-256 hashleme fonksiyonuna dayanıyormuş. sha-256 hashleme fonksiyonu, verilen bir değeri sabit uzunlukta bir karakter dizisine çıktı olarak vermeye dayanan bir fonksiyon.
https://emn178.github.io/online-tools/sh...
burada canlı bir örneğini görebilirsiniz. "hello" yazsanız da, "hellö" yazsanız da, "how are you, why do you browse these kinds of sites?" yazsanız da aynı uzunlukta ve tamamen farklı karakter içeriğinde bir çıktı veriyor. burada alabileceğiniz çıktı sayısı 2^256 kadar. matematiksel olarak belirlenen belirli hashler var ve eğer bu hashleri nasıl yaratabileceğinizi bulursanız, çözümünüz, peer to peer olan bir blockchain'e atılıyor ve sistemde bitcoin'iniz oluyor. peki bu hash, neye göre belirleniyor diyorsanız, tam olarak bilmiyorum ve bir yerde de bulamadım. sanırım tek çözümü, github'daki kaynak koda bakmak, ama ona da kim uğraşacak?
blockchain de abartıldığı gibi bir şey değil. çok basit bir sistem. evde kendiniz bile yazabilirsiniz, ama ne için kullanırsınız bilmem. peer to peer olayı da eskiden beridir kullanılan bir sistem. bir datayı atıyorum 1000 kişiye atıyorsunuz, birisi o datayı değiştirip sisteme tekrar eklemeye çalışırsa 999 kişi datayı kontrol edip "hasiktir lan, 999 kişide bu data böyle değil, hadi başka kapıya" deyip sizi gönderiyor. eğer 501 kişiyi kandırabilirseniz, "bu data 501 kişide böyle, yani %50'yi geçmişiz, datayı değiştirelim" diyorsunuz ve datayı değiştirebiliyorsunuz.
geri kalanı ise boş hype. ha bu bitcoin'deki balon artışa denk gelip 1 yıllık sunucu ücretimi bedavaya getirebildim evet, ama çöküşe denk gelip bütün paramı kaybedebilirdim de.
değeri de tamamen insan yapımı. mesela dünyada tek kişi olsaydınız altın bulduğunuzda umursamazdınız, ancak dünyada herkes altını yatırım aracı olarak kullanıp, herkes altına değer biçince altın değerli oluyor. ya da ne bileyim, world of warcraft'taki altınlar değerli, çünkü oyunu oynayan dolu insan var. kendi başıma bir site açıp, çok oyunculu oyun yapıp, içine altın koysaydım, kimse umursamazdı. sorsan ikisi de data halbuki.