osmanlı aydını , şair , gay .
17. yy da sevgilisine " yürü serv-i revanım gidelim sadabade" diyen nedim out bir adamdır ; padişah ve sarayla olan yakın ilişkileriyle bilinir. lale devrinin bitişi kabul edilen isyanda yeniçerilerden kaçarken damdam dama atlarken düşüp öldüğü rivayet edilir.

"(...)
yok bu şehr içre senin vasfettiğin dilber nedim
bir perî-sûret görünmüş bir hayâl olmuş sana."

daha ne gayrı..

yer yer komşunun oğlu olarak da görülmektedir.

(bkz: komşunun oğlu nedim ben ne sucuklar yedim)*

(bkz: tatlıcı tombak)

divan edebiyatının kralı olan eşcinsel şair.
şiirlerinde çoğu zaman erkeklere olan aşkını, hayranlığını, onların derdinden düştüğü halleri osmanlıca dilinin en zengin kelimeleriyle anlatır.
öğretildiği gibi şiirleri kadınlara değil genç erkeklere yazılmıştır.divan edebiyatı denildiğinde zirveyi oynar. onun ve ondan sonra gelen tüm şairlerin hemfikir olduğu konu, nedim gibi şairin bir daha dünyaya gelmeyeceğidir.
dili tıpkı tüm eşcinseller gibi parıtılı, gösterişli ve aşırı abartılıdır. lale devrinin şatafatlı eğlence alemlerinde kucağında sevgilisi elinde şarabıyla aşka gelip durmadan gazel söylemiştir.rivayete göre patrona halil isyanında konakta koli keserken yakalanmamak için damdan kaçarken düşüp ölmüştür.nur içinde yat büyük ceddim torunların senin kadar güzel şiir yazamasa da hala erkeklere olan aşklarını dilleri döndüğünce anlatıyor.

tahammül mülkünü yıktın hülagü han mısın kafir
aman dünyayı yaktın ateş-i suzan mısın kafir

kız oğlan nazı nazın şeh-levend avazı avazın
belasın bende bilmem kız mısın oğlan mısın kafir

ne ma'ni gösterir duşundaki ol ateşin atlas
ki ya'ni şu'le-i can-suz-ı hüsn ü an mısın kafir

nedir bu gizli gizli ahlar çak-i giribanlar
aceb bir şuha sen de aşık-ı nalan mısın kafir

sana kimisi ''canım'' kimi cananım deyu söyler
nesin sen doğru söyle can mısın canan mısın kafir

şarab-ı ateşinin keyf-i ruyun şu'lelendirmiş
bu haletle çerağ-ı meclis-i mestan mısın kafir

neden bakarsın sık sık böyle mir'at-ı mücellaya
meğer sen dahi kendi hüsnüne hayran mısın kafir

nedim-i zarı bir kafir esir etmiş işitmişdim
sen ol cellad-ı din ol düşmen-i iman mısın kafir


günümüz türkçesi ile:

tahammül ülkesini yıktın, hülagü han mısın kafir? aman! dünyayı yaktın yakıcı ateş misin kafir?

nazın kızoğlan nazı, bağrışın şehlevend (delikanlı) bağırışı; belasın, ben de bilmem kız mısın, oğlan mısın kafir?

omzundaki o kırmızı atlas ne anlama gelir? yani güzelliğin can yakan alevi misin kafir?

bu gizli gizli ahlar, yaka yırtmalar nedir? acaba sen de bir şuhun inleyen aşıkı mısın kafir?

sana kimisi canım kimisi cananım der, nesin sen doğru söyle? can mısın, canan mısın kafir?

kızıl şarabın keyfi yüzünü alevlendirmiş, şu halle sarhoşlar meclisinin mumu musun kafir?

parlak aynaya neden böyle sık sık bakıyorsun? meğer sen de kendi güzelliğine hayran mısın kafir?

inleyen nedim'i bir kafirin tutsak ettiğini işitmiştim; o din celladı, o iman düşmanı sen misin kafir?
.........................

gazel-4

sen gülersin gül gibi ben bülbül-i nalanınam
mest-i medhuş-i temaşa-yi leb-i handanınam

bana kul olsun deyü hacet ne ferman etmeye
ben senin çoktan efendim bende-i fermanınam

har isem de gülşen-i hüsnünde harım ben hele
hak isem de bari hak-i rah-ı müşk-efşanınam

olsam üftade gubar-asa yine pest olmazam
çünki ey servi bülend üftade-i damanınam

laleler sagarların pür kılmak ister sakiya
ben dahi muhtac-ı lutf u talib-i ihsanınam

sen demişsin kim kimin hayranıdır bilmem nedim
nazeninim pek bilirsin kim senin hayranınam

günümüz türkçesi ile:

sen gül gibi gülüyorsun, ben senin inleyen bülbülünüm; gülen dudağının temaşasının başı dönen sarhoşuyum.

bana kul olsun diye ferman etmeye ne gerek var? efendim, ben çoktan senin fermanının kuluyum.

diken isem de ben senin güzelliğinin gül bahçesinde dikenim; toprak isem de bari misk saçan yolunun toprağıyım.

toz gibi düşkün olsam da yine alçalmam: çünkü, ey yüksek servi! senin eteğinin düşkünüyüm.

ey saki! laleler kadehlerini doldurmak ister; ben dahi lütfunun muhtacı ve ihsanının isteklisiyim.

sen demişsin ki; nedim kimin hayranıdır bilmem? nazlım! pek iyi bilirsin ki senin hayranınım.

"kafir" redifli gazeli benim divan edebiyatı içinde en sevdiğim ve ezbere bildiğim gazellerden biridir. nedim de divan şairleri arasında canlı, renkli üslubuyla ön plana çıkan dönemine göre sade ve günlük konuşma dilinde kullanılan tabirleri ustalıkla şiire soktuğu diliyle apayrı bir yeri olan şairdir. osmanlıda hakim olan sofu hayat tarzına karşı rint hayat tarzını savunan yaşam enerjisi yüksek bir şairdir. lale devrinin güzelliğine varabilen az sayıdaki insandan biridir. zira sonrasında çıkan isyan ölümüne sebep olmuştur.

" kızoglan nazı nazın , şehvelend avazı avazın. belasın ben de bilmem kız mısın oglan mısın kafir ! " nedim