kuğu gölü

çaykosvki'nin konusunu bir alman halk masalından alarak yazdığı, 1877'de bolşoy sahnesinde sergilenen eser.
bolşoy balesinin en güzel eserlerindendir. liberettosuna gelecek olursak:

prens siegfried, göl kenarında dolaşırken kuğuların arasından ortaya çıkan biri, ona prenses odette olduğunu, büyücü rothbart’ın onu ve arkadaşlarını kuğu şekline soktuğunu; ancak geceyarısı insan kılığına geri dönebildiklerini sabah karşı yeniden kuğuya dönüştüklerini anlatır. büyünün bozulması için bir erkeğin kızlardan birisine âşık olup –sadece onun- aşkına yemin etmesi gerekmektedir. prens, odet’i yanında alıkoymak ister ama o kuğuya dönüşüp göle geri döner.

ertesi gün 21. doğum günü nedeniyle onuruna verilen baloda prens, kendisine tanıtılan kızlardan birini evlenmek için seçmek durumundadır. baloya baron kılığına girmiş büyücü rothbart yanında odette’in yüzünü kullanan kızı odile ile gelir. prens, odile’in odette olduğunu zannederek onu sevdiğine dair yemin eder.

buna tanık olan odette, ihanede uğradığı için ölmek ister. durumu farkeden ve bağışlanmak için göle gelen prens, odette’e yalvarıp aşkını kabul ettirir. bu sırada büyücü rothbart çıkagelir ve prense kızıyla evlenmek için ettiği yemini hatırlatır. odette’ten ayrılmak istemeyen prens, sevgilisi ile ölmeye karar verir ama iki sevgilinin fedekârlığı büyüyü bozar. büyücü ölür; kuğular insana dönüşür; pens siegfired ile prensess odette birbirine kavuşur (sonraki versiyonlarda farklı sonlar yazılmıştır).

eserde genelde siyah kuğuyu ve kuğu kraliçesini aynı kişi oynar. çünkü ikisi de zor bir performanstır.
türkiyede ilk kez 29 ekim 1965’te ankara’da sergilenmiştir.