black dahlia

james ellroy'un los angeles dörtlemesi'nin ilk kitabıdır. los angeles'ta işlenen vahşi bir cinayeti anlatan kitabın film uyarlaması da vardır. dörtlemenin 3. kitabı l.a. sırları ve 4. kitabı white jazz da filme alınmıştır. ellroy kitabı annesine adamıştır. çünkü, kendi annesi de bir cinayete kurban gitmiştir. olay gerçek fakat onun romanı kurmacadır. elizabeth short adlı kız ortadan kaybolur ve bir hafta sonra belinden iki parçaya ayrılmış cesedi bir arsada bulunur. olayın esrarı bugün bile çözülebilmiş değil. bu dosyaya yıllarını vermiş bir başka isim de var: john gillmore, kendisi los angeles polis departmanı'nda dedektif ve bu olayı anlattığı non-fiction bir kitap yazmış adı severed.
yaklaşık 4 sene önce arkadaşımdan izlerim diye aldığım, bu dört sene içinde aldığı övgülere güvenerek en az 6 defa izlemeye çalıştığım ama her seferinde uyuyakaldığım için benim için bir türlü bitmeyen filmdir. the l word den tanıdığımız mia kirshner de filmi ısrarla izlemeye çalışmamın diğer bir nedenidir.
bizde siyah dalya diye basılan dörtlemenin ilk kitabını türkçe'de bulmak biraz zor. bulunca kaçırmamalı derim.

film versiyonuna gelince; başta david fincher tarafından 3 saatlik siyah-beyaz olarak planlanan filmin projesi, fincher vazgeçince de palma'ya geçmiş. kadrosunda josh hartnett, scarlett johansson, aaron eckhart, hilary swank gibi güncel popüler isimleri barındıran film, dönemini çok iyi yansıtan sanat yönetimi ve kimi tipik de palma anlarına rağmen, merak ve süreklilik duygusundan uzak, başroldekilerin alenen zorlama (kasıntı?) rol yaptığı, izlemesi zor bir film olmuş. sevdiğim bir yönetmen olan de palma'nın en sevmediğim filmlerinden biri.

mia kirshner'a gelince. kendisi aslında filmin provalarına oyunculara eşlik etmek için katılmış. fakat de palma kendisinden o kadar etkilenmiş ki, senarist josh friedman'la beraber oldukça az olan elizabeth short diyaloglarını arttırmışlar. karakterin olmaya çalıştığı marilyn monroe gibi masumlukla seksiliğin birleştiği görüntüsünden ve performansından gözleri almak çok çok zor. filmin görselliği ile beraber açık ara tek artısı.