zamanında rusya ve isveç baskısı altında kalmış fakir, bataklıklar içerisinde bir ülkeyken günümüzün en ileri medeniyetlerinden birisi olan ülkedir. öyle ki bu ülkedeki memurlar isveç'ten gelirmiş. insanları hayattan bezmiş, geleceğe karşı umudu olmayan, kendi öz saygısını kaybetmiş bir toplum ve onlara bakıcılık bir nevi sürgün addedilerek çobanlık eden isveçli memurlar. sonrasında öğretmenler çıkıyor, aydın insanlar çıkıyor ve düzeni sorguluyorlar. yeni nesli tutuşturuyorlar. misal bir tabir okumuştum. insanlar bir yeri kötülerken kışla gibi dermiş. askeriyeyi it kopuk olarak görürlermiş. fakat eğitimle insanlar artık kışla gibi kavramını tertipli düzenli yerler için kullanır olmuşlar. çünkü kışlalar da dingonun ahırından bir düzenin olduğu, bilgili aydın subayların yetiştiği yerlere dönüşmüş. finlandiya'nın finlandiya olmasında isveç yerine rusya hakimiyetini seçmelerinin dönüm noktası olduğunu söylerler. şöyle ki rusya ile konuşurken dışarıda bağımlı içte özgür bir oluşum istemişler. rusya da zaten bataklık ve bitik bir ülkenin sadece kendisine tampon olmasını kafi görüp kabul etmiş. o aşamadan sonra kendi öz evlatları ülkenin yönetiminde, askeriyesinde, hukukunda bilhassa eğitiminde söz sahibi olmaya başlayınca finlandiya artık, bizim halk evleri, köy enstitüleri ile başlayıp devamını getiremediğimiz, muasır medeniyetler seviyesine çıkmanın ilk adımını atmış.