çok eski tarihlere uzanan ; doğa üzerine oturtulmuş inançlar sistemi. dünyanın muhtelif yerlerinde görmek mümkün olsa da aslen isnad edildiği bölge kuzey asyadır. türklerinde içinde bulunduğu birçok kavimin geçmiş inanç sistemidir. tarih kitaplarında türklerin anadoluya geçişlerinde "hobaaaaaaa hadi müslüman olalım " diye göbek attıkları dayatılsa da 16-17 yüzyıllara kadar anadoluda konar göçer olarak yaşayan şaman yörük ve türkmen aşiretlerinin varlığı bilinir.

dilek ağaçları , kırk çıkarmak , kırklar , yediler , otuzüçler gibi rakamsal temele dayanan , hıdırellez vs gibi yansımalarıyla hala islamiyet içinde kendini göstermeye devam etmektedir.