konuyla ilgili norveç'teki yasa değişikliği sonrasındaki mıstık aydınalp'in bir analizi.

-------------------

norveç seks endüstrisinin 2009'da yasa değişikliğinden sonra nasıl etkilendiğiyle ilgili bu raporu yayınladı geçenlerde. rapor norveçce ama 11-14. sayfalar ingilizce olarak raporu kaba hatlarıyla özetliyor. rapor, 2009 da nordik model (isveç modeli) olarak bilinen ve fahişeliğin suç olmaktan çıkarılıp müşteri olmanın suç haline getirilmesi esasına dayanan yasa değişikliğinin kabulüyle seks endüstrisinde küçülme meydana geldiğini, cinsel hizmetlere olan talebin büyük ölçüde azaldığını söyleyerek bu modelin başarılı olduğunu ifade ediyor. ancak raporda diğer sayfalarda ayrıntılı olarak bahsedilen bu talep azalışının yalnızca sokakta çalışan seks işçilerini kapsadığı görülüyor. ellerinde hala evlerde çalışan seks işçilerinin sayısında bir azalış olup olmadığı ile ilgili herhangi sağlam bir veri yok. eğer seks işçilerinin müşterileri cezalandırılırsa tabi ki daha görünür olan sokak seks işçiliği azalır ancak bu seks işçilerinin bir anda fuhuş yapmayı bıraktığı anlamına gelmez, aksine nordik modelin benimsendiği ülkelerde sokakta çalışan işçi sayısında azalma görülürken, evlerde çalışan işçi sayısı artmaktadır.

bunun dışında benim dikkatimi çeken diğer olumsuz etkilerden bazılarına göz atalım;

-raporda yasanın kabulünden sonra seks işçilerine yönelik şiddet oranında herhangi bir artış görülmediği söylenmekte ancak ilerleyen bölümlerde seks işçilerinin herhangi bir hak ihlaline uğradıktan sonra polise başvurma oranlarının düştüğü ifade edilmekte. yani seks işçiliği aslında daha da merdiven altına itilmiş ve seks işçileri savunmasız bırakılmıştır.
-müşteri olmanın cezalandırılmasından dolayı seks işçileri fiyatlarını düşürmek zorunda kalmışlar ve daha ucuza, daha fazla çalışmak zorunda bırakılmışlardır. devlet eliyle daha fazla sömürü yaratılmıştır.
-fuhuşa aracılık etmenin de cezalandırıldığı bu sistemde seks işçilerine ev kiralamak ya da otel de oda vermek 'fuhuşa aracılık etmek' olarak değerlendirildiği için, seks işçilerinin yaşayacak ve çalışacak güvenli yerler bulma olasılığı azalmıştır.
-yapılan polis aramalarında kondomlar kanıt olarak kullanılmaktadır. dolayısıyla kondom taşımak seks işçileri için ekstra risk haline gelmekte ve cinsel yolla bulaşan hastalıklara karşı korunma yolları engellenmektedir.

norveç ve isveç gibi bu yasayı benimseyen ülkeler, seks işçisi olmayı değil ancak müşteri olmayı cezalandırarak aslında seks işçilerini cezalandırmaktadırlar. pazarladığınız bir ürünün talebini keserseniz yapabileceğiniz 2 temel şey vardır. ilk seçenek o piyasayı terk edip yaşamınızı idame ettirmek için başka yollar aramak ikincisi ise o işi daha tehlikeli yollardan gizli saklı ve güvencesiz olarak yapmaya çalışmak. bu modelin benimsendiği ülkelerde genellikle ikinci senaryo gerçekleşir çünkü seks işçiliğinin tercih edilmesine sebep olan etkenler hala oradadır. irkçılıktan, zenofobiden, transfobiden, homofobiden, cinsiyete bağlı haksız rekabet koşullarından, ataerkiden ve yaşamı bir çoğumuz için çok zor ve bazıları için neredeyse imkansız kılan bu gibi etkenlerden kurtulamadığımız sürece seks işçiliğini bitirmeye çalışmak için benimsenen bu cezalandırıcı ve sözümona caydırıcı yaklaşımların her ülkede bu sektörden geçimini sağlayan milyonlarca insana zarar vermekten başka bir işe yaramadığı ortadadır.

bu yasanın seks işçileri için ne kadar zararlı olduğuna ve devlet ahlakçılığının 'fuhuşu bitirmek' amacıyla seks işçilerinin işçi ve insan haklarını çiğnediğine dikkat çekmek için http://www.change.org/petitions/the-gove... linkine tıklayarak imza kampanyasına katılabilirsiniz.

yazan
mıstık aydınalp

------------------