doğru ve yanlış değerlerine sahip bir terazi, bireysel adalet ölçüsü. eylemlerin ilk yargılandığı yer. vicdani rahatsızlık üzerinden atılması zor olan bir yüktür, öyle ki insanı bu rahatsızlıktan kurtulmak adına kendini kandırmaya iter.

"insanlar tuhaftır! fena birşey yapmakta olduklarını hissedecek olurlarsa mutlaka en evvel vicdanlarını susturacak bir sebep bulurlar. "
(bkz: halid ziya uşaklıgil)