https://en.0wikipedia.org adresinden * ulaşabileceğimiz kollektif bilgi kaynağı.
hangi dilde kullanmak istiyorsanız, adresteki "en" kısmını istediğiniz dil kodu ile değiştirerek ulaşabilirsiniz.
https://tr.0wikipedia.org gibi.

bu ve bunun gibi * çözümleri öğrenmek zorunda olduğumuz bir ülkede yaşamak ise bambaşka bir konu. zamanında ülkenin başbakanı bile yasaklı bir site için ** "ben giriyorum, siz de girin" tarzı bir açıklama yapabildiği talihsiz serüvenler dizisi içinde yaşamak gibi.

global olarak internet kendi kurallarını oluşturup, sınırlamalar çoğaldıkça bir şekilde başka formlara evriliyor. sadece kitaplar üzerinde yazılanların olduğu eski yıllar çok geride kaldı. her gün yeniden yazılıyor bu kitap.
özellikle sosyal medyanın, yüksek internet hızlarının içine doğan yeni nesil ile birlikte, eski jenerasyondan bu yeni stile ayak uyduramayanların anlayamayacağı bir mecra haline gelmekte internet.
internet üzerinde yasaklar aynı açık ovada, bir noktaya sağı, solu, üstü olmayan kilitli bir kapı kondurmaya benziyor. ben bu kapıyı buraya koydum arkasına geçemezsin demek gibi bir şey. yok ya! senin küçüklüğünden beri öğrendiğin tüm sanal filtreler, büyüyünce de dayattığın engeller, herşey 2000'li yılların başında yıkıldı, yok oldu.

artık kimse birilerinin elinden çıkma bilgilere ve haber kaynaklarına muhtaç değil. her bireyin kendisi bir kaynak. binlerce km ötedeki olaylar için senin servis ettiğin bilgileri değil, olayın göbeğindekilerin deneyimleri ile okuyoruz, izliyoruz.
gezi olaylarında olduğu gibi.

her ne kadar gelecek için karamsar olmamak çok zor olsa da, yeni nesile dair inancımın dayandığı en büyük nokta internet ve sosyal medya. bakmayın şimdilik kullanım alışkanlıklarına, şu anda öğrenme aşamasındayız. bu bocalama devri nihayetinde. en çok 3 sokak ötesini görebildiğimiz yaşamlarımızda şimdi yüzlerce km görüş alanıyla bakıyoruz. bu kullanma alışkanlıkları ise aynı internet gibi evrilerek insanların, toplulukların ve hatta devletlerin, her konuda daha şeffaf ve daha önsezili adımlar atmasını sağlayacak.