varolmanın dayanılmaz hafifliği

milan kundera'nın en popüler romanının ismidir ve kitap sinemaya da aynı isimle uyarlanmıştır. kitapta birbirinden bağımsız farklı karakterlerin yaşamla olan bağlantıları ve bu bağlantıların elemanlara yüklediği ağır sorumluluklar anlatılmıştır. kafka'nın dava'sı tadında olmasa da varoluşçu felsefenin iliklerine kadar hakim olduğu kitabın karakterlerinin siyasal sistem, aile, otorite... vs. gibi bireyin kendini gerçekleştirmesi önünde engel olarak duran baskı mekanizmalarından kendilerini soyutlamaya çalışmaları dolayısıyla hafifleme çabaları anlatılmıştır. kundera, bu kendini hafifletme çabalarını daha bireysel açıdan bakıldığında ise cinselliği ele alarak göstermeye çalışmıştır. erotikliği kuşku götürmeyen kitabın değeri ancak onun bu tür tasvirlerden önce ya da sonra gelen paragraflarına odaklandığında anlaşılabilinir.

(bkz: dirim)