tolkien külliyatında yer alan bir ırk; efsaneye göre yeraltı zenginlikleri ve toprağın cansız unsurları ile hemhal olan demirci vala aule, tabiatındaki tez canlılığa yenilip elflerin gelişine sabredememiş. bunun sonucunda yüreğinde alevlenen zanaatını öğretme ve bilgisini paylaşma arzusu onu gizli sandığı işler çevirmeye itmiştir.

valinor'dan ayrılıp orta dünya'ya gitmiş, doğuda gundabad dağının derinliklerinde kendi hünerlerince cücelerin yedi babasını yaratmıştır.

aule onları yaparken, orta dünyada kara efendi melkor hüküm sürüyordu ve aule yarattığı her şeyin onun elinde yozlaşmasını izlemekten üzüntü duyuyordu. bu yüzden cüceleri yaratırken kötülüğe dayanıklı ve direngen olmalarını diledi. buna odaklandığı için de endamlarını ve mizaçlarını kestiremedi.

en nihayetinde eru, aule'nin ne yaptığını biliyordu ve onu azarladı ama yaptıklarına merhamet ederek cücelere yaşam vermeyi kabul etti. aule cüceleri yaratmış olmasına rağmen can verecek kabiliyete sadece eru sahiptir ve onun izni olmadan kimse yaşama benzer bir şey yaratamadı. bu yüzden aule cüceleri ancak bir kukla oynatıcısının mahareti gibi kullanabiliyordu. hatasını telafi etmek ve eru'nun iradesine boyun eğmek adına onları yok etmeye kalktığında, eru'nun izniyle cüceler can buldular ve üzerlerine inecek tokmaktan kaçtılar.

eru onları kabullenişin evlatları olarak ilan etti ama seçtikleri arasına kabul etmedi ve denk tutmadı. onlara candan başka bir şey bahşetmeye ve kusurlu doğalarını onarmaya kalkmadı. elflerin gelişinden önce dünyada yürümelerinin aule'nin sabırsızlığını ödüllendirmek olacağından buna da izin vermedi.

bu yüzden cüceler her zaman ilk yaratıldıkları o ilkel, kaba görünüşü taşıdılar. eru onları düzeltmeye yanaşmadığı için de elfler ve insanlar gibi zamanla güzelleşmediler.

öldüklerinde ruhlarının nereye gittiği belirsizdir: elflerin düşüncesine göre cücelerin ölümsüz ruhları yoktur ve yaratıldıkları toprağa karışır giderler. ama cüceler aule'nin kendilerini gözettiğini ve ölenlerinin ruhları için onlara bir yer ayırdığını günlerin sonunda eru'nun çocukları ile birlikte onların da bulunacağını söylerler.

yaratıcıları aule'nin karakterini miras aldıkları için mimarlığa, metalurjiye ve mücevher yapıcılığına yüksek yatkınlıkları vardır ve her şeyden çok ellerinin emekleriyle yaptıkları eserleri severler.

aule onları yaratırken kalbinden geçenleri eşi doğa ana yavanna'dan gizlediği için doğadaki varlıklara karşı kalplerinde hiç umursama yoktur.

eru'nun kehaneti uyarınca diğer halklar ile aralarında bazen ihtiyatlı dostluk çoğu zaman da husumet baş gösterecektir.

elfler onlarla ilk karşılaştıkları zamanlarda çirkin halk demişler ama onların el becerisini görünce taşın ustaları anlamına gelen naugrim ismini vermişlerdir. iki ırkın dostlukları zamanın çok erken dönemlerinde azalarak bitmiş ve nefret başlamıştır.

erkek ve dişilerinin görünür hiç bir farkları olmadı, yani sadece pipi ve kuku farklılığı var. bir cüce'nin cinsiyeti belirtilmediği zaman bunu anlamanın tek yolu soymaktır.

dişi cüceler erkeklerin üçde biri oranındadır ve evlenecekleri erkekleri kendileri seçerler bazen de hiç seçmedikleri için cüce nüfusu uzun zamanda azalma göstermiştir.

yaratılan yedi babalar kendi soylarını kurup orta dünya'ya dağılmışlardır;

uzunsakallar khazad-dûm ve erebor şehirlerini kurarar hikayelerde adı en çok geçen soy olmaktadır. hobbit ve lotr'daki cücelerin hepsi bu soydandır. durin hanedanına dayanırlar.

alevsakallar beleriand'ın kıyısındaki mavi dağlardaki norgod şehrini kurdular. silmaril meselesi nedeniyle elu thingol'u öldüren ve doriath'ı yıkan şerefsiz muhteremler bunlardır. yok oldular.

genişsakallar norgod'un kuzeyinde kalan belegost şehrini kurdular, bunlar elflere iyi anlaşırlar ve en bilinen üyeleri kralları azaghal'dır. hala varlar.

diğer dört soy ise orta dünya'nın bizim bilmediğimiz yerlerinde yaşarlar ve sadece isimlerini biliriz; demiryumruklar, sertsakallar, karakilitler ve taşayaklar.

bir de ne oldukları belirsiz bodur cüceler vardır, muhtemelen patates'i keşfetmişlerdir. diğer soylara göre çok alçak varlıklardır. elflerden nefret ederler zira elfler onları hayvan sanıp uzun bir süre avlamışlar zamanında. elfler tabiatları gereği canlıları boş sebeplerden dolayı öldürmediklerinden bodur cüceleri yiyor da olabilirler, umarım öyle değildir.