2. çağın bitip 3. çağın başlamasıyla birlikte sauron tehlikesini bastırmak isteyen valar, orta dünyaya beş elçi göndermiştir. bu elçiler plana göre orta dünya halklarını örgütlenip saurona karşı savaşta onları gazlayacaklardı. saruman bu ekibin başı ilan edilmiştir.
batıdan yelken açan bu beş maia ruhunun arasında gandalf olarak bildiğimiz olorin de vardır.
bunlar lhun körfezinden gri limanlara geldiklerinde, lindon elflerinin lideri cirdan kendisine verilmiş olan elf yüzüğü narya'yı gandalfa verir. saruman bunu öğrenince gandalfa bir uyuz olur. zira yüzüğü kendisinin hakettiğini düşünür paçoz.
neyse efenim saruman, alatar ve pallando birlikte rhun diyarına yani doğuya, saurona tapan ve onun müttefikleri olan halkları aydınlatmak ve onları özgürleştirmek için yola çıkarlar ama saruman "bize buradan ekmek çıkmaz" diyerek geri döner orta dünyaya, hal böyle olunca rezil olur ufaktan, ama gandalf o sıralarda dunedain ile birlikte orta dünya'da mücadele vermekte olup elflerin ve insanların gözünde parlamaktadır. kendisi yine bunu çekemez ve madilenmeye başlar.
bu da yetmezmiş gibi elrond ve galadriel saruman'a sümüklerini bile sallamazlar. bu efendi de kulem olsun diye gondor hükümdarından isengard ister, vekilharçta "buralar dutluk olmasın bari, hem it kopuk doluşuyor buralara, şu fukaraya verelim bu kuleyi" diyerekten anahtarı atar önüne.
o da nesi kulede bir görme taşı, palantir bulunmaktadır. saruman palantir ile uğraşırken sauron frekansa bağlanır ve saruman'ın aklına fısıldamaya vesvese vermeye başlar. saruman tabi eski kurt hiç yüz vermez amma ve lakin sauron çoktan onun aklını zehirlemiştir.
bu arkadaş yüzyıllarca yüzük nasıl yapılır onu anlamaya kafa patlatır ve sike sürülecek bir yarar sağlamadan geçirir yıllarını. aynı zamanda özentinin teki olduğu için gandalf içiyor diye cigara'ya başlar (evet hobbitlerin içtiği şey tobacco değil weep).
bir vakit gelir saruman yüzük yapmayı becerir ama yüzük baya uyduruk olur ve bunun farkındadır. ardından bunu dışladıkları ve gandalfı sevdikleri için millete uyuzluğundan tek yüzüğü almak ister kendine, bizimkilere ihanet edip sauron'a istihbarat sağlamaya başlar, gandalfı döver falan oraları biliyorsunuz zaten.
sonra sauron'a da ihanet eder ama bir halta yaramaz. en son entler hallaç pamuğu gibi silker bunun uyduruk mordor'unu sonra shire'ye kaçar sırf gandalf hobbitleri çok seviyor diye, hobbit ülkesini yok etmeye çalışır, geberir gider.